Aktualności  »  Prawo dla Przedsiębiorcy

Kasy fiskalne muszą odpowiadać określonym wymogom. Jednym z nich są dane ujmowane na paragonie fiskalnym. Otóż paragon taki ma pozwolić na identyfikację sprzedanego towaru, a także jego wartości oraz stawki podatku. Jeżeli kasa nie pozwala na odpowiednie dostosowanie skrótów nazw w tym zakresie, należy ją wymienić. Wnioski takie zawiera interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 18.03.2014 r. nr ITPP1/443-1384/13/AJ.

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca posiada kasę fiskalną, na której rejestruje obrót na rzecz osób prywatnych. Kasa ta, jako że jest to stare urządzenie, pozwala jedynie na wpisywanie skrótu nazwy towaru, co z kolei niejednokrotnie nie pozwala na pełną identyfikację sprzedawanego towaru. Pozwala za to na zastosowanie odpowiedniej stawki VAT. Wnioskodawca zadał pytanie, czy w związku z tym jest obowiązany do wymiany kasy rejestrującej? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z zapisu art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. Nr 177 z 2011 r., poz. 1054 ze zm.).

Zgodnie z tym przepisem, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Stosownie do treści art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy o VAT, podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać wydruku paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawać wydrukowany dokument nabywcy.

Zgodnie z art. 111 ust. 3a pkt 2 i pkt 9 ustawy, podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać niezwłocznie zgłoszenia właściwemu podmiotowi prowadzącemu serwis kas rejestrujących każdej nieprawidłowości w pracy kasy oraz prowadzić i przechowywać dokumentację o przebiegu eksploatacji kasy rejestrującej, z uwzględnieniem przepisów wydanych na podstawie ust. 7a i ust. 9 pkt 1.

Z art. 111 ust. 6a ustawy wynika, że kasa rejestrująca służąca do prowadzenia ewidencji, o której mowa w ust. 1, musi zapewniać prawidłowe zaewidencjonowanie podstawowych danych dotyczących zawieranych transakcji, w tym wysokości uzyskiwanego przez podatnika obrotu i kwot podatku należnego, oraz musi przechowywać te dane lub też zapewniać bezpieczny ich przekaz na zewnętrzne nośniki danych. Pamięć fiskalna kasy rejestrującej powinna posiadać numer unikatowy, nadawany w ramach czynności materialno-technicznych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
Natomiast stosownie do zapisu art. 111 ust. 7a pkt 1 ustawy, Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia sposób prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, w tym o zastosowaniu specjalnym dla specyficznego rodzaju działalności, oraz warunki używania kas przez podatników, uwzględniając potrzebę właściwego ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących przez podatników, o których mowa w ust. 1, oraz potrzebę przeciwdziałania nieewidencjonowaniu obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas przez tych podatników, jak również zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku.

Powyższe kwestie w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. regulują przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2013 r., poz. 363).

Stosownie do § 2 pkt 12 ww. rozporządzenia, ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o paragonie fiskalnym – rozumie się przez to wydrukowany przez kasę dla nabywcy w momencie sprzedaży dokument potwierdzający dokonaną transakcję sprzedaży.

Na podstawie § 6 ust. 1 pkt 1 powołanego rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących, podatnicy, prowadząc ewidencję m.in. wydają nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny.

Należy także wskazać, iż z § 6 ust. 1 pkt 5 ww. rozporządzenia wynika, że podatnik jest obowiązany do określenia sposobu przyporządkowania stawki podatku do nazw towarów i usług. Natomiast sposób ten określa sam podatnik uwzględniając asortyment sprzedawanych towarów i usług.

Jak wynika z § 8 ust. 1 ww. rozporządzenia, paragon fiskalny zawiera co najmniej:

1. imię i nazwisko lub nazwę podatnika, adres punktu sprzedaży, a dla sprzedaży prowadzonej w miejscach niestałych – adres siedziby lub miejsca zamieszkania podatnika;

2. numer identyfikacji podatkowej podatnika (NIP);

3. numer kolejny wydruku;

4. datę oraz godzinę i minutę sprzedaży;

5. oznaczenie „PARAGON FISKALNY”;

6. nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację;

7. cenę jednostkową towaru lub usługi;

8. ilość i wartość sumaryczną sprzedaży danego towaru lub usługi z oznaczeniem literowym przypisanej stawki podatku;

9. wartość rabatów lub narzutów, o ile występują;

10. wartość sprzedaży brutto i kwoty podatku według poszczególnych stawek podatku po uwzględnieniu rabatów lub narzutów;

11. wartość sprzedaży zwolnionej od podatku;

12. łączną kwotę podatku;

13. łączną kwotę sprzedaży brutto;

14. oznaczenie waluty, w której rejestrowana jest sprzedaż, przynajmniej przy łącznej kwocie sprzedaży brutto;

15. kolejny numer paragonu fiskalnego;

16. numer kasy i oznaczenie kasjera - przy więcej niż jednym stanowisku kasowym;

17. numer identyfikacji podatkowej nabywcy (NIP nabywcy) - na żądanie nabywcy;

18. logo fiskalne i numer unikatowy kasy.

Zgodnie z zapisem § 8 ust. 2 ww. rozporządzenia, paragon fiskalny musi być czytelny i umożliwić nabywcy sprawdzenie prawidłowości dokonanej transakcji. Paragon fiskalny może zawierać w miejscu określonym dla nazwy, o której mowa w ust. 1 pkt 6, również opis towaru lub usługi stanowiący rozwinięcie tej nazwy.

Natomiast § 14 ust. 1 pkt 1 powołanego rozporządzenia wskazuje, iż podatnicy stosujący kasy dokonują weryfikacji poprawności pracy kasy, ze szczególnym uwzględnieniem prawidłowego zaprogramowania nazw towarów i usług, wartości stawek podatkowych, waluty ewidencyjnej wraz z jej symbolem i wartością przelicznika, wskazań daty i czasu oraz właściwego przyporządkowania nazw towarów do stawek podatku.

Należy również wskazać, że wymogi co do sposobu prowadzenia przez podatników ewidencji wynikające z powołanego wyżej przepisu § 8 ust. 1 są odzwierciedleniem § 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 27 sierpnia 2013 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące (Dz. U. z 2013 r. poz. 1076). Zgodnie z tym przepisem, kasa rejestrująca musi umożliwiać wydruk paragonu fiskalnego zawierającego dane wymienione w wyżej cytowanym § 8 ust. 1 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących.

Powołane przepisy wskazują, że na paragonie fiskalnym musi znajdować się nazwa towaru lub usługi. Oprócz nazwy, może znajdować się ewentualnie opis stanowiący rozwinięcie tej nazwy.
Przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia nazwy towaru lub usługi oraz nie określają źródła stosowania nazw towarów lub usług, wobec czego należy sięgnąć do definicji słownikowych. Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN (http://sjp.pwn.pl) „nazwa” oznacza „wyraz albo połączenie wyrazowe oznaczające kogoś lub coś”, zaś nazwa jednostkowa – nazwę mającą tylko jeden desygnat.

Nazwa towaru lub usługi ma spełniać cele, dla jakich podatnik został zobowiązany do ewidencjonowania obrotu. Podatnik jest zobowiązany na paragonie opisać wykonane świadczenie, podać jego nazwę, tak aby do użytej nazwy możliwe było przyporządkowanie odpowiedniej stawki podatkowej i by użyta nazwa była co do istoty zgodna z będącym przedmiotem obrotu świadczeniem. Jednocześnie nazwa świadczenia na paragonie musi być tak skonstruowana, aby można było na tej podstawie w połączeniu z ceną dokładnie określić jakie świadczenie zostało zakupione. Dopiero taki sposób ewidencjonowania sprzedaży skutecznie zagwarantuje konsumentowi prawo do otrzymania dowodu nabycia towarów lub usług z uwidocznioną kwotą podatku oraz możliwość kontroli przez klienta czynności, dotyczących prawidłowego ewidencjonowania transakcji i wystawienia dowodu potwierdzającego jej wykonanie. Podatnik powinien zatem wystawiać paragony zawierające nazwy towarów na tyle szczegółowe, żeby – z jednej strony – pozwalały one organowi podatkowemu na weryfikację prawidłowości rozliczenia podatku, a z drugiej – zapewniały konsumentowi możliwość kontroli dokonywanych zakupów.

Paragon fiskalny spełnia bowiem określone funkcje (kontrolną, ochronną, informacyjną – co jest szczególnie istotne z punktu widzenia nabywcy będącego konsumentem), których realizacja jest możliwa jedynie wtedy, gdy zawiera on wprowadzone w sposób prawidłowy dane wymienione w § 8 ust. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących.

Nazwy, uwzględniające „jednoznaczne” identyfikowanie oferowanych towarów i usług (oraz sposób przyporządkowania stawki podatku do nazwy towarów i usług), określa sam podatnik uwzględniając asortyment sprzedawanych towarów i usług. Sposób dokonywania jednoznacznej identyfikacji towaru lub usługi jest w dużej mierze uzależniony od specyfiki prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, przy czym należy pamiętać, iż przepisy nie wykluczają stosowania skrótów.

Na podstawie § 35 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r., podatnicy użytkujący kasy, które zostały nabyte w okresie ważności:

1. decyzji ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanej na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem wejścia w życie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania,
2. potwierdzenia, o którym mowa w art. 111 ust. 6b ustawy, wydanego po dniu 1 września 2011 r. – mogą je nadal stosować do prowadzenia ewidencji po upływie tego okresu, pod warunkiem że kasy te zapewniają prawidłowość rozliczeń podatnika.

Zgodnie natomiast z § 36 powołanego rozporządzenia, podatnicy użytkujący kasy, o których mowa w § 35 oraz art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332), nieposiadające możliwości technicznych spełnienia wymagań określonych w rozdziale 2 (rozdział ten obejmuje m. in. § 8, czyli przepis stanowiący o „jednoznacznej identyfikacji” oraz § 9 tego rozporządzenia) stosują te przepisy odpowiednio.

Dokonując zatem interpretacji § 8 ust. 1 pkt 6 powołanego rozporządzenia z dnia 14 marca 2013 r., stanowiącego o konieczności jednoznacznej identyfikacji towarów i usług, należy mieć na uwadze § 36 tego rozporządzenia, gdyż na mocy tego przepisu, podatnicy użytkujący kasy nieposiadające możliwości technicznych spełnienia wymagań w nim określonych przepis o jednoznacznej identyfikacji towarów i usług stosują odpowiednio, tzn. stosują przepis § 8 ust. 1 pkt 6 z uwzględnieniem możliwości technicznych kasy. Nazwę należy dostosować do możliwości kasy.

Analiza powołanych wcześniej przepisów § 8 ust. 1 w powiązaniu z § 36 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. prowadzi do wniosku, że stosowana przez podatnika kasa rejestrująca i jej możliwości techniczne – w kontekście prowadzonej przez podatnika działalności, w szczególności jej zakresu – mogą mieć istotny wpływ na wymagania, co do sposobu identyfikacji towarów i usług, w tym znaczeniu, że brak możliwości technicznych będzie skutkować mniej szczegółowym prowadzeniem identyfikacji (tj. dostosowanym do możliwości kasy).

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz ich analizę, w odniesieniu do przedstawionego opisu sprawy należy stwierdzić, że skoro przepis § 36 ww. rozporządzenia z dnia 14 marca 2013 r. daje podatnikom możliwość stosowania przepisu § 8 ust. 1 odpowiednio, tj. zgodnie z technicznymi możliwościami użytkowanych kas rejestrujących (w kontekście specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej), to w sytuacji, gdy nie jest możliwe wprowadzenie do pamięci kasy pełnych nazw oferowanego asortymentu, może Pan stosować odpowiednie skróty tych nazw.

Należy jednak podkreślić, że w świetle powołanych przepisów, paragon fiskalny – stanowiący dla klienta dokument potwierdzający dokonaną transakcję sprzedaży – musi pozwalać na identyfikację sprzedanego towaru, jego wartości oraz stawki opodatkowania. W świetle powyższego, nie można zgodzić się z Pana twierdzeniem, sprowadzającym się do tezy, z której wynika, że można prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej niespełniającej wymogów obowiązującego rozporządzenia w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, a zwłaszcza § 10 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia. Tym samym, jeżeli w przypadku stosowanej kasy rejestrującej nie jest możliwe wprowadzenie tak dostosowanych skrótów nazw towarów, które umożliwiałyby ich jednoznaczną identyfikację, to powinien Pan wymienić stosowane urządzenie rejestrujące na takie, które będzie zapewniało spełnienie warunków używania kas rejestrujących zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 111 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług.(…)”

Źródło: http://www.podatki.egospodarka.pl/108250,Nazwa-na-paragonie-gdy-stara-kasa-fiskalna,2,70,1.html